CMENTARZ W GDOWIE MA JUŻ PONAD 200 LAT!

Na zdjęciu widać szeroki pas pól pomiędzy Rudami, Nową Wsią (Bilczyce) i stawami rybnymi w dol. Lipnicy (Liplas), a Cmentarzem Parafialnym i Osiedlem przy ul. Cegielnianej (Gdów). Kilka lat temu, jeszcze przed rozpoczęciem budowy obwodnicy Gdowa, istniał pomysł, aby tędy właśnie ją poprowadzić. Tłumaczono wówczas, że poprowadzona tędy trasa nie odetnie Cegielnianej od centrum, a docierając bezpośrednio do planowanej Strefy Przemysłowej Gdowa, przyciągnie do gminy inwestorów.

W 2017 roku „gdowski” cmentarz obchodził równe 200 lat.

Od 1817 r. zaprzestano grzebania zmarłych wokół kościoła w Gdowie. Wcześniej ówczesny pleban Jurgowski poświęcił teren pod nowy cmentarz, położony na pograniczu Bilczyc i Gdowa. Wyznaczenie na peryferiach obu wsi, w odległości 1 km od centrum Gdowa cmentarza, wynikało z obowiązującego dekretu cesarza Austro-Węgier Józefa II, nakazującego ze względów higienicznych wstrzymanie pochówków na cmentarzach przykościelnych.

Poprowadzona z rynku na nowy cmentarz droga biegła obecną ul. Solskiego, przez mostek na Rudzie i błotnistym wąwozem wzdłuż rzeczki. Dalej przechodziła w drogę prowadzącą do Liplasu – dziś główna aleja prowadząca na kopiec. Biegła ona jeszcze poza cmentarzem, wzdłuż jego kamiennego muru z drewnianą bramą. Później, po wybudowaniu przez Austriaków Traktu Krakowskiego, w roku 1834 poprowadzono od nowej ul. Krakowskiej, wygodną dla konduktów pogrzebowych obecną ul. Cmentarną.

W roku 1842 Eleonora Fihauzer, dziedziczka Fałkowic, ufundowała kaplicę cmentarną. Wokół kaplicy zachowały się do dziś najstarsze nagrobki.

W roku 1846 pod murem cmentarza rozegrał się epilog Bitwy pod Gdowem, podczas której wojsko austriackie, przy udziale chłopów rabacyjnych z okolicznych wsi, dokonało rzezi na 154 powstańcach krakowskich. Zabitych pochowano poza cmentarzem, w trzech gliniankach.

W roku 1897 oraz 1903, za proboszcza Kolora powiększono teren cmentarza, dzięki czemu droga oraz sypana powstańcom mogiła w formie kopca, znalazły się w obrębie nekropolii.Cały cmentarz ogrodzony został nowym parkanem wspartym na kamiennych słupach.

W roku 1906 za proboszcza Smółki uroczyście poświecono kopiec i ustawiony na nim symboliczny pomnik Matki Ojczyzny opłakującej synów.

W roku 1916 w pobliżu kopca założono cmentarz wojenny, na którym pochowano 11 żołnierzy armii austriackiej oraz jednego armii rosyjskiej.

W ostatnich latach, za proboszcza Jarguza nastąpił kolejny etap rozbudowy cmentarza parafialnego.

 

Etapy powiększania cmentarza w Gdowie: