GMINA GDÓW. KOPIEC POWSTAŃCÓW KRAKOWSKICH

Na „gdowskim” cmentarzu znajduje się kopiec, którego wysokość wynosi 3,7 metra. Na szczycie tego kopca króluje pomnik w otoczeniu kamiennych słupów połączonych łańcuchami. Na pomniku umieszczone są trzy granitowe tablice z napisami upamiętniającymi. Pomnik przedstawia kobietę stojącą pod krzyżem. Kobieta symbolizuje cierpiącą Polskę. U jej stóp znajduje się orzeł wzbijający się do lotu. Pomnik ten, to mogiła 154 powstańców.

26 lutego 1846 roku powstańcy z oddziału pułkownika Suchorzewskiego stoczyli bitwę pod Gdowem z oddziałem armii austriackiej pułkownika Benedeka. 154 powstańców, poległych w czasie bitwy, pochowano na terenie pastwiska obok cmentarza. Po latach na mogiłach powstańców usypano kopiec i włączono go w obręb cmentarza.

 

W Gdowie, wśród 154 pochowanych pod kopcem leżą:

 

* Michał Rottermund dowódca oddziału konnego – panicz z Przybrodza;

* Fryderyk Locher Ritter – uczeń, syn zarządcy salin w Wieliczce;

* Alojzy Stefanides – uczeń, syn dyrektora szkoły w Wieliczce;

* Michał Czewski – dozorca salin;

* Antoni Neider – górnik salinarny;

* Edward Drozdowski – górnik;

* Wojciech Pilchowski – żeleźnik;

* Walenty Starna – żeleźnik;

* Wojciech Małek – górnik;

* .. Janiszewski – górnik;

* Franciszek Camon – świeczny salinarny;

* Michał Borowiec – świeczny salinarny;

* .. Skawiński – powroźnik;

* Antoni Tetmajer – krakus z Bronowic, były żołnierz Legii Nadwiślańskiej;

* Samuel Kopel – Żyd, syn karczmarza z Gdowa, który przyłączył się do powstańców.

 

Warto wiedzieć, że na terenie gminy Gdów również w innych miejscach pochowano powstańców:

W Kunicach wśród 6 pochowanych powstańców leży:

 

* Józef Pieczonka – nauczyciel, guwernant z dworu w Dziekanowicach;

* Józef Siedlecki l. 19 – syn dziedzica z Jankówki.

 

W Winiarach wśród 8 pochowanych powstańców leży:

* 3 konnych Krakusów;

* 4 górników salinarnych;

* 1 kowal z Zabawy k. Wieliczki;

 

TO TRZEBA WIEDZIEĆ:

* Kopiec w Gdowie usypano w 1896 roku na 50-lecie bitwy.

* Inicjatorem była Straż Ogniowa z prezesem-organistą Szymonem Bogutą  oraz miejscowa Drużyna Sokoła.

* Proboszcz ks. Michał Kolor włączył kopiec do cmentarza.

* Pomnik Racheli stanął na kopcu w 1906 r. na 60-lecie bitwy. Fundatorem była rodzina Michała Rottermunda, rodzina Józefa Siedleckiego oraz uczestnik powstania Atanazy Benoe z Niegowici.

* Komitetowi Budowy przewodniczył proboszcz ks. Jan Smółka oraz kierownik szkoły Konstanty Jasielski.