JAKI JEST NAPRAWDĘ STAN EDUKACJI W GMINIE GDÓW
Jaki jest naprawdę stan edukacji w Gminie Gdów? Niektórzy powiedzą, że bardzo dobry. Wszak nie tak dawno prasa przychylna wójtowi Gminy Gdów odtrąbiła sukces w konkursie „Edukacyjne Gminy Małopolski”. Tyle tylko, że w podanym konkursie między innymi decydowały głosy internautów. Pamiętacie te zachęty: „Głosujcie na naszą gminę w konkursie…”. Tymczasem ta „niedobra” dla władzy prasa wyciąga ranking oparty na rzetelnych danych przygotowany przez ekspertów. Bez płatnych sms-ów, głosów wysyłanych w konkursie – tylko twarde dane. I nie jest dobrze. Dość powiedzieć, że w tym rankingu wyprzedzają nas wszystkie pozostałe gminy z powiatu wielickiego.
Przedstawiamy ranking, który wskazuje samorządy, gdzie edukacja jest na najwyższym poziomie i gdzie samorząd lokalny dokłada wszelkich starań, żeby uczniowie od najmłodszych lat mogli korzystać z najwyższej jakości kształcenia. Ranking skupia się na gminach, które w największym stopniu odpowiadają za dobry start edukacyjny uczniów. To gminy, w tym miasta na prawach powiatów, zarządzają oświatą na swoim terenie, dystrybuują pieniądze przekazywane z budżetu państwa i dokładają do nich własne środki. Decydują też o wyborze dyrektorów czy sieci szkolnej. Mądry samorząd może wspierać i rozwijać oświatę na swoim terenie, dbając o uczniów, ale też o swoją przyszłość. Od jakości szkolnej edukacji zależy bowiem jakie dalsze możliwości edukacyjne i na rynku pracy będą mieli młodzi mieszkańcy gmin, a także to jak będzie wyglądał rozwój gospodarczy i społeczny gminy w przyszłości.
Edukacja na najlepszym poziomie nie zawsze oznacza najwyższe wyniki na egzaminach zewnętrznych, bowiem szkoły i samorządy pracują z uczniami o różnym potencjale i borykają się z odmiennymi wyzwaniami. Twórcy rankingu biorą to pod uwagę i dzięki specjalnej metodologii wskazują miejsca o wysokiej jakości nauczania. Miejsca gdzie wysiłek szkół, nauczycieli i samorządów jest większy i przynosi lepsze efekty. Są to instytucje, które znalazły klucz do tego, żeby współpracować dla dobra uczniów tworząc nową jakość.
Prezentowany ranking wyróżnia się tym, że opiera się o obiektywne dane dotyczące warunków i efektów nauczania, a także tym, że wykorzystuje ogólnodostępne dane a jego metodologia jest precyzyjnie opisana. Wyniki można łatwo sprawdzić sięgając do danych źródłowych a celem twórców rankingu jest pełna przejrzystość. Dane, z których korzystano, są szeroko wykorzystywane do oceny jakości edukacji, jednak rzadko analizowane są łącznie i w sposób biorący pod uwagę znaczne różnice w warunkach panujących w gminach. Nie budzi wątpliwości, że dostępność edukacji przedszkolnej, dobre i wyrównane wyniki z egzaminów zewnętrznych, a także jakość pracy szkół mierzona edukacyjną wartością dodaną, to wszystko wskaźniki, które oddają jakość edukacji w gminach.
Celem rankingu jest nie tylko wskazanie samorządów dbających o najwyższą jakość edukacji, ale też rozpoczęcie dyskusji nad tym, co przyczynia się do wysokiej jakości nauczania. Jakie cechy mają miejsca, które zajmują czołówkę rankingu? Jakie rozwiązania stosują szkoły i w jaki sposób współpracują z samorządem? Wreszcie, w jaki sposób samorząd podchodzi do edukacji i buduje swoje relacje ze szkołami? Nawet w gminach z czołówki rankingu nie zawsze wszystko działa i wyniki nie w każdej kategorii są najwyższe. Są to jednak miejsca, w których poprzez współpracę, wzajemne zrozumienie dla wyzwań, a wreszcie talent i zaangażowanie nauczycieli i dyrektorów udało się razem stworzyć uczniom najlepsze z możliwych warunków.
Pozycja w rankingu jest pochodną oceny każdego samorządu w trzech kategoriach.
DOBRY START
ocenia dostępność edukacji przedszkolnej oraz wyniki uczniów na egzaminach zewnętrznych kończących szkołę podstawową oraz gimnazjum. Czołowe miejsca zajmą tu gminy, w których prawie wszystkie dzieci mogą korzystać z przedszkoli a wyniki egzaminów zewnętrznych są wyższe niż w samorządach działających w podobnym kontekście społecznym i gospodarczym.
1. Gmina Niepołomice – 288 miejsce w Polsce;
2. Gmina Kłaj – 298 miejsce w Polsce;
3. Gmina Wieliczka – 653 miejsce w Polsce;
4. Gmina Biskupice – 742 miejsce w Polsce;
5. Gmina Gdów – 914 miejsce w Polsce.
NIERÓWNOŚCI
porównują samorządy pod względem tego jak zróżnicowane są wyniki egzaminów zewnętrznych. Najwyższe lokaty zajmują tu gminy, w których uczniowie mają zbliżone do siebie wyniki z egzaminu kończącego szkołę podstawową i gimnazjum. Inaczej mówiąc, są to gminy, gdzie między najlepszymi a najsłabszymi uczniami różnice są mniejsze niż gdzie indziej.
1. Gmina Wieliczka – 294 miejsce w Polsce;
2. Gmina Niepołomice – 797 miejsce w Polsce;
3. Gmina Gdów – 1232 miejsce w Polsce;
4. Gmina Kłaj – 1355 miejsce w Polsce;
5. Gmina Biskupice – 1770 miejsce w Polsce.
POSTĘP
odzwierciedla przyrost wiedzy i umiejętności uczniów między ukończeniem szkoły podstawowej a końcem nauki w gimnazjum. Jest to odpowiednik edukacyjnej wartości dodanej oszacowany dla gmin w oparciu o wyniki sprawdzianu szóstoklasistów oraz wyniki egzaminu gimnazjalnego. Wskaźnik ten pokazuje jakość nauczania nauczycieli gimnazjów, a wielu z nich naucza obecnie w szkołach podstawowych.
1. Gmina Kłaj – 309 miejsce w Polsce;
2. Gmina Wieliczka – 530 miejsce w Polsce;
3. Gmina Niepołomice – 712 miejsce w Polsce;
4. Gmina Biskupice – 729 miejsce w Polsce;
5. Gmina Gdów – 1559 miejsce w Polsce.
OGÓLNOPOLSKI PEŁNY WYNIK
Końcową pozycję w rankingu ustalono jako średnią z pozycji w tych trzech wyżej podanych kategoriach:
1. Gmina Wieliczka – 127 miejsce w Polsce;
2. Gmina Niepołomice – 200 miejsce w Polsce;
3. Gmina Kłaj – 262 miejsce w Polsce;
4. Gmina Biskupice – 892 miejsce w Polsce;
5. Gmina Gdów – 1207 miejsce w Polsce.
Samorządy w Polsce działają w różnych uwarunkowaniach. Zupełnie inna jest struktura dochodów i zadania miast w porównaniu do gmin wiejskich. Inne są też wyzwania edukacyjne na wsi i w mieście. W większych jednostkach samorządowych wyzwanie stanowi zarządzanie siecią placówek oświatowych i stworzenie dogodnych warunków nauczania dla większej liczby uczniów. W mniejszych gminach wyzwaniem jest niewielka liczba uczniów, zapewnienie zajęć dodatkowych, wyposażenie mniejszych szkół czy też organizacja dowozu. Otoczenie społeczne, zasoby kulturowe i ekonomiczne szkół są odmienne na wsi i w mieście. Z tego względu porównania jakości edukacji między jednostkami samorządu terytorialnego mają sens jedynie między gminami podobnej wielkości. Dlatego twórcy rankingu prezentują wyniki również osobno dla gmin z mniej niż 20 tys. mieszkańców, dla gmin o wielkości od 20 do 100 tys. mieszkańców oraz dla miast z liczbą ludności przekraczającą 100 tys.
Samorządy podobnej wielkości mogą funkcjonować w odmiennym środowisku społeczno-ekonomicznym, a uczniowie ze szkół na ich terenach mogą mieć różny dostęp do zasobów kultury. Gminy, w których bezrobocie jest niskie a dochody ludności wysokie, to też zazwyczaj gminy, gdzie rodzice uczniów częściej posiadają wyższe wykształcenie, czy też silniej wspierają edukację swoich dzieci. W gminach takich łatwiej uzyskać wysokie wyniki egzaminów zewnętrznych, a rodziców nie trzeba zachęcać do posyłania dzieci do przedszkoli. Dlatego w każdej kategorii wielkości gmin prezentowane są osobno wyniki dla samorządów o stopie bezrobocia wyższej niż przeciętna oraz niższych niż średnia dochodach własnych w przeliczeniu na mieszkańca. To samorządy, które potrafią zadbać o wysoką dostępność i jakość edukacji, pomimo relatywnie trudniejszych warunków.
Najlepsi w Polsce
Pierwsze miejsce w rankingu zajmuje Podkowa Leśna. Nie jest to zaskoczenie, bowiem ta gmina „miasto-ogród” z okolic Warszawy pierwszą pozycję zajęła już w 2017 roku. Szkoły z tej gminy od lat zajmują też czołowe miejsca pod względem wyników egzaminów zewnętrznych. W Podkowie Leśnej, inaczej niż w wielu innych gminach z dobrymi wynikami uczniów, różnice na egzaminach należą do najniższych w Polsce. W latach 2017-2019 uczniowie z Podkowy Leśnej osiągali też nie tylko świetne wyniki w szkole podstawowej, ale podnosili poprzeczkę jeszcze wyżej robiąc znaczny postęp w gimnazjum. Łącznie, to Podkowa Leśna jest gminą, która potrafi najlepiej zadbać o dobry start uczniów, ale także o ich wyrównane wyniki i postępy w edukacji.
Na drugim miejscu plasuje się Łęknica – niewielka gmina z województwa lubuskiego. W rankingu z 2017 roku uplasowała się w czołowej setce gmin w Polsce, jednak dzięki bardzo wysokim wynikom miejscowego gimnazjum, w obecnym rankingu zajmuje drugie miejsce. Łęknicę wyróżniają też nie tylko wysokie, ale bardzo wyrównane wyniki z egzaminów zewnętrznych. Jest to gmina, która świetnie dba o dobry start uczniów, a pod względem wyrównywania wyników i postępów uczniów nie ma sobie równych.
Trzecie miejsce zajmuje Lesznowola, która już w poprzednich latach także plasowała się w czołówce rankingu. Uczniowie z tej podwarszawskiej gminy uzyskują od lat najwyższe wyniki z egzaminów zewnętrznych. Jest to gmina w której zapewniony jest dostęp do edukacji przedszkolnej, a wyniki uczniów są mniej zróżnicowane niż w innych gminach w Polsce.
Kolejne miejsca w rankingu zajmują Michałowice i Józefów, czyli kolejne gminy spod Warszawy, ale także gminy Oksa i Opatowiec z województwa świętokrzyskiego, Boronów z województwa śląskiego, oraz Trzebownisko i Wielkie Oczy z województwa podkarpackiego. We wszystkich tych gminach dostęp do edukacji przedszkolnej jest lepszy niż w podobnych gminach w Polsce, wyniki na egzaminach zewnętrznych są wysokie i mniej zróżnicowane, a wysoka jakość nauczania gwarantuje dobry postęp uczniów w trakcie dalszej nauki.
Duże miasta stoją przed największymi wyzwaniami pod względem organizacji i zarządzania oświatą. Tu liczy się przede wszystkim dobra strategia, efektywne wydatkowanie pieniędzy oraz tworzenie systemu zapewniania jakości kształcenia na większą skalę. W tej kategorii liderem jest Rzeszów – miasto, które wygrało także ranking Evidence Institute w 2014 i 2017 roku. Drugie miejsce zajmuje Lublin, a trzecie Białystok – obydwa miasta dokonały znacznego postępu w porównaniu do 2017 roku.
Zostaw komentarz