MOGIŁA W GDOWIE. POLEGLI WE WRZEŚNIU 1939 ROKU

Proszę głównie młode osoby z gminy Gdów o szczególną pamięć o tym miejscu. W mogile tej pochowano żołnierzy Wojska Polskiego oraz osoby cywilne, które poległy we wrześniu 1939 roku. Poległy w obronie i w imię Ojczyzny. Umieszczona została tutaj także tablica nagrobna uczestnika powstania styczniowego Stanisława Nałęcz-Grzesickiego. Mogiłę odnaleźć można obok kwatery z I wojny światowej oraz kopca Powstańców Krakowskich z 1846 roku.

6 września 1939 roku w Podolanach wycofujące się oddziały Armii Kraków stoczyły bitwę z oddziałem Wehrmachtu (o bitwie w Podolanach pisałem w Gazecie Gdowianin kilka dni temu). W tym samym dniu 6 września do walk doszło w Zręczycach. Po bitwie w Podolanach Niemcy otoczyli wieś i zastrzelili trzech żołnierzy Wojska Polskiego oraz jednego mieszkańca wsi. Następnie Niemcy przeszukali domy, wyprowadzając mężczyzn w wieku wojskowym. Pod kopcem w centrum wsi  rozstrzelali czterech innych żołnierzy Wojska Polskiego i czterech mieszkańców, którzy ukrywali tych żołnierzy lub ich broń.

Właśnie oni pochowani zostali we wspólnej mogile na cmentarzu parafialnym w Gdowie. Razem z nimi pochowano plutonowego Wojska Polskiego, który zginął w pobliskich Bilczycach.

Według powojennych ustaleń Tomasza Budy oraz współczesnych dr Piotra Sadowskiego:

„W dniu 6 września 39 r. na przedpolach Zręczyc od strony Podolan zginął rozjechany przez czołg żołnierz III Batalionu Piechoty Korpusu Ochrony Pogranicza „Wołożyn” – bez dokumentów – prawdopodobnie był to pochodzący z rejonu Rabki plut. Piotr Jeliński (w dniu 16 września 39 r.  jako NN został pochowany przez mieszkańców Gdowa w kwaterze na miejscowym cmentarzu) oraz w tym samym dniu 6 września 39 r. na łąkach pomiędzy Bilczycami, a Gdowem zginęło dwóch żołnierzy szwadronu kawalerii dywizyjnej 21. Dywizji Piechoty, którzy od lasu w Jawczycach wykonali szarżę na nieprzyjaciela. Po przejściu przez Bilczyce, na granicy Gdowa szwadron został ostrzelany przez czołgi i rozproszony. Zginęli wówczas dowódca szwadronu, rtm. Zygmunt Bargieł (do dziś nieznane jest jego miejsce pochówku) oraz plut. Rudolf Broda z Goleszowa k. Cieszyna (16 września 39 r. został pochowany w kwaterze na cmentarzu w Gdowie)”.

Łącznie w mogile spoczywa ośmiu żołnierzy kampanii wrześniowej oraz sześć osób cywilnych zabitych przez Niemców. Choć dyskusyjna jest lista osób pochowanych w tym miejscu…

 

 

 

 

 

 

Zostaw komentarz

Twój adres email nie zostanie opublikowany

*