O BŁĘDNYCH INFORMACJACH NA TEMAT POŁOŻENIA GEOGRAFICZNEGO GDOWA

Na stronie Wikipedii jest błędne sformułowanie, że Gdów znajduje się na Pogórzu Wielickim. Taką informację przeczytać można również w wielu lokalnych folderach turystycznych. Wśród większości mieszkańców istnieje powszechne przekonanie, że właśnie Gdów leży na Pogórzu. Informacja ta kształtowana jest tu już od dziecka. Gdowskie pociechy dumnie reprezentują klub piłkarski noszący nazwę „Pogórze Gdów”. A jaka jest prawda?

Gdów nie ma nic wspólnego z Pogórzem Wielickim!

Prace naukowe z geologii i geomorfologii wyraźnie lokalizują Gdów w Kotlinie Sandomierskiej, w jej zachodniej części zwanej Zatoką Gdowską. Nawet górzysty przysiółek Grzybowa nie jest jeszcze przez nich zaliczany do Pogórza Wielickiego. W granicach Gdowa, jedynie leżące za Rabą północne stoki góry Sypki (Stryszowej) są malutkim fragmentem Pogórza Wiśnickiego.

Zdjęcie wykonane znad Folwarku Zagaje, prezentuje płaską powierzchnię Gdowa (ok. 230 m n.p.m.) oraz urozmaiconą rzeźbę terenu na dalszym planie. Ponad gdowską równiną – narożnikiem Kotliny Sandomierskiej – widnieją z lewej strony horyzontu wzniesienia Pogórza Wielickiego (Karpaty) z masztem na Chorągwicy (430 m n.p.m.), z prawej zaś, znacznie niższe pagórki Podgórza Bocheńskiego (Kotlina Sandomierska) z charakterystycznym Lasem Jawczyckim (304 m n.p.m.). O różnicy pomiędzy Pogórzem Wielickim, a Podgórzem Bocheńskim zdecydowała zupełnie inna ich budowa geologiczna. Pogórze Wielickie zbudowane jest z paleogeńskich płaszczowin fliszu karpackiego, natomiast Podgórze Bocheńskie z dużo młodszych utworów solonośnego miocenu, sfałdowanego nasunięciem Karpat. Różnicę pomiędzy obu jednostkami można zauważyć, jadąc trasą 966 z Wieliczki do Gdowa. Na tym odcinku (czasówce dla kolarzy), szosa kilkakrotnie pokonuje Próg Karpat. Można to odczuć w trakcie podjazdów do skrzyżowań w Biskupicach (312 m n.p.m.) oraz w Łazanach (305 m n.p.m.). Ten bezpośredni kontakt z Pogórzem Wielickim, sprawia że każdy jadący do Gdowa, bezmyślnie lokalizuje go na terenie mijanego właśnie Pogórza. A wystarczy po drodze spojrzeć na rozległą równinę Gdowa z perspektywy wzniesień Łazan, Jawczyc oraz Bilczyc, by przekonać się o błędnym rozumowaniu.

Gdów - na horyzoncie Pogórze Wielickie iPodgórze Bocheńskie

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Franciszek Daniel

Zostaw komentarz

Twój adres email nie zostanie opublikowany

*