WIELKIE GDOWSKIE DZIEŁA AUTORSTWA WOJCIECHA SAMKA

Na cmentarzu parafialnym w Gdowie odnaleźć można kilka wspaniałych rzeźb, które pochodzą z zakładu Wojciecha Samka z Bochni. To niewątpliwie wspaniałe perły tej nekropolii. Chyba każdy prawdziwy Gdowianin powinien znać dzieła mistrza znajdujące się w Gdowie: pomnik Matki Ojczyzny opłakującej synów, kamiennego Anioła, szlochającego nad grobem młodziutkiego Adama Grażyńskiego czy Marię Magdalenę, depczącą stopą trupią czaszkę, zdobiąca grobowiec rodziny Feilów.

„Wojciech Samek urodził się w 1861 roku w Bochni. Pierwszym mistrzem i nauczycielem Samka był w Krakowie Franciszek Wyspiański.
Jakiś czas uczył się także w szkole przemysłowej w Krakowie , a następnie udał się do Wiednia, gdzie pracował w zakładzie rzeźbiarskim „Eckhard i Konecki”. Zapoznał się prawdopodobnie z tyrolską firmą Insam-Prinoth mającą swe pracownie w Sankt Ulrich (Groden).
Po powrocie do kraju w 1885 roku w wieku 24 lat,założył w rodzinnej Bochni własny „Zakład rzeźby artystycznej” wzorowany na zakładach w Wiedniu i Tyrolu.

Sytuacja Samka szczególnie na początku nie była łatwa. Nie posiadał odpowiednio wykwalifikowanych pracowników, oraz musiał walczyć z konkurencją krajową jak i wprowadzanych na rynek galicyjski firm obcych, wśród których na pierwszym miejscu była firma Insam-Prinoth.
Zakład Samka zatrudniał 30-40 pracowników,których trzeba było w różnych oddziałach wyspecjalizować. Byli wśród nich rysownicy wykonujący projekty, rzeźbiarze figur,”ornamentyści”, pozłotnicy i wielu innych tzw.”bocianów”, tzn. czasowo zatrudnionych kamieniarzy z okolicznych wiosek ,którzy od wiosny do jesieni zajmowali się wstępną obróbką kamiennych bloków.

Przychodzili oni z Pogwizdowa i Sobolowa (gdzie Samek miał wydzierżawiony kamieniołom), Łapczycy i Dąbrowicy.

W zakładzie wykonywano statuetki świętych z drewna lub kamienia, ołtarze w różnych stylach, feretrony, żłobki betlejemskie, boże groby , nagrobki itp.

Pomimo konkurencji, jaką stanowiły zakłady zagraniczne, pracownia Samka wykonywała dużą ilość zamówień. Ołtarze i figury rozchodziły się szeroko, głównie na terenie dawnej Galicji.

W 1899 roku rzeźby z zakładu Samka wyróżnione zostały brązowym medalem na wystawie we Lwowie, a w r. 1905 otrzymały złoty medal w Tarnowie.

W ciągu blisko 40-tu lat istnienia firmy wykształciło się tam sporo uczniów, którzy pracowali potem w Krakowie, w Przemyślu, a inni wracali do swoich wsi.

Zakład został zlikwidowany wraz ze śmiercią Samka w 1921 roku.”

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Tekst na podstawie :
cyfrowaetnografia.pl/Content … infuss.pdf

Zostaw komentarz

Twój adres email nie zostanie opublikowany

*