WIELICZKA 1785. Miasto na wielkich arkuszach

Unikatową mapę Wieliczki z 1785 roku, o imponujących wymiarach 2,4 x 3,3 m i będącą najbardziej szczegółową, kartograficzną dokumentacją górniczego miasta prezentuje nowa wystawa w Zamku Żupnym „WIELICZKA 1785. Miasto na wielkich arkuszach”. Można ją zwiedzać od 2.10 do 17.11.2019 r. 
Rok 1785 to czas, kiedy ukończono rysowanie mapy miasta „na wielkich arkuszach”, a następnie wykreślono jej wersję pomniejszoną, z dodatkowymi przekrojami i ozdobnymi napisami. Mapa przez wiele lat służyła urzędnikom salinarnym. Niestety z powodu dużych wymiarów, częstego użytkowania i nieprofesjonalnych napraw jej stan był bardzo zły. Przez wiele lat wykonanie profesjonalnej konserwacji mapy przekraczało możliwości firm działających na polskim rynku. Dopiero w ubiegłym roku podjęto się przeprowadzenia jej konserwacji.

W trakcie prac okazało się, że mapa składa się, aż z 84 arkuszy i arkusików różnego kształtu i grubości. Powierzchnię mapy starannie odczyszczono, usunięto stare naprawy, uzupełniono i podklejono nowym podkładem. Dzięki temu możliwe było odczytanie treści co pozwoliło na ustalenie autorstwa i czasu jej powstania.

Ze względu na skalę, mapa ta jest najbardziej szczegółową, kartograficzną dokumentacją Wieliczki, co stanowi o jej znacznej wartości.  Niestety wymogi konserwatorskie zezwalają tylko na rzadkie i krótkie eksponowanie tego typu obiektów.
Wyjątkowe zabytki przedstawiono w kontekście innych, starszych i młodszych od nich map miasta – również bardzo cennych i ciekawych, dzięki czemu można porównać kunszt kartografów, stopień dokładności map oraz prześledzić zmiany zachodzące w Wieliczce. Zwiedzający mają okazję dowiedzieć się kim byli autorzy map Wieliczki z 1785 r.: Józef Fleckhammer von Aystätten, Karol Franciszek Nicolaschy oraz Antoni Friedhuber oraz poznać ich inne prace – na przykład plany wyrobisk kopalni. Ekspozycję wzbogaca zakupiona niedawno kolekcja kilkudziesięciu urządzeń mierniczych (teodolity, niwelatory, kompasy i inne) z XIX i z pocz. XX w.

Autorami wystawy są Marek Skubisz i Józef Charkot.

 

Wielickie Muzeum posiada duży zbiór kartograficzny liczący ok. 4 200 map i planów. Zdecydowana większość przedstawia wielicką kopalnię, ale także miasto, jego fragmenty lub poszczególne budynki. Najstarsze mapy kopalni, znane w postaci  miedziorytów Wilhelma Hondiusa, pochodzą z 1. poł. XVII w.

 

Zamek Żupny w Wieliczce (ul. Zamkowa 8) jest czynny w październiku i listopadzie w godzinach 8.30-15.30 (godzina wejścia), codziennie z wyjątkiem poniedziałków.