WALKA O REAKTYWACJĘ GMINY NIEGOWIĆ

Kiedyś były to dwie odrębne gminy. Ale od 1 stycznia 1976 roku gmina Niegowić została włączona na mocy reformy administracyjnej do gminy Gdów. W ten sposób utworzono największą w ówczesnym województwie krakowskim, liczącą 29 sołectw gminę wiejską. Jednak chęć reaktywowania gminy Niegowić miała wielu swoich zwolenników. Pierwszą próbę reaktywowania podjęto w 1983 roku. Działania te nie przyniosły oczekiwanego rezultatu.

24 czerwca 1993 roku Rada Gminy Gdów potwierdziła stanowisko wyrażone w uchwale z 11 marca 1993 r. opowiadające się za utworzeniem powiatu wielickiego, w skład którego miały wejść: Wieliczka, Niepołomice, Biskupice oraz Gdów. Potwierdzeniem woli mieszkańców było utworzenie 23 czerwca 1993 roku „Międzygminnego Społecznego Komitetu na rzecz powstania powiatu wielickiego”. Na przedstawicieli gminy Gdów do rozmów upoważniono: wójta Tadeusza Witkowskiego, wicewójt Jadwigę Kasprzyk oraz sekretarza gminy Stanisława Florka.

W październiku 1996 roku jedenastu radnych gminy Gdów zawiązało Społeczny Komitet Reaktywowania Gminy Niegowić. 28 listopada 1996 roku podjęto uchwałę w sprawie zasad przeprowadzenia konsultacji społecznych w tej sprawie.

27 lutego 1997 roku Rada Gminy Gdów podjęła uchwałę opiniującą proponowany podział terenu gminy, a w kwietniu powołano doraźną komisję do spraw oceny skutków wynikających z ewentualnego utworzenia gminy Niegowić oraz określenia jej zadań. Argumentowano to wtedy następująco: „połączenie dwóch gmin Niegowici i Gdowa było wynikiem arbitralnej decyzji ówczesnych władz. To była błędna i sprzeczna z wolą lokalnej społeczności decyzja, która nie może stanowić podstawy do obecnie przeprowadzonych zmian struktur państwa”.

24 sierpnia 1997 roku po przeprowadzeniu konsultacji Rada Gminy pozytywnie zaopiniowała celowość reaktywowania gminy Niegowić i podział gminy Gdów. 12 maja złożono wniosek o utworzenie gminy Niegowić do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji. Gmina Niegowić liczyła wówczas 6932 mieszkańców, natomiast gmina Gdów 8284.

Dziś niewiele osób pamięta jaki był wynik tych konsultacji. Otóż wynik w części gminy Gdów (13 sołectw – 8284 mieszkańców, w tym uprawnionych do głosowania: 5626) był następujący: w konsultacji wzięło udział 2011 mieszkańców, którzy głosowali: Za 1187, przeciw 747, wstrzymało się 77 osób). Wynik głosowania w części byłej gminy Niegowić (16 sołectw – 6932 mieszkańców, w tym uprawnionych do głosowania: 4761) był następujący: w konsultacji wzięło udział 3240 mieszkańców, którzy głosowali: Za 2769, przeciw 371, wstrzymało się 100 osób).

1 sierpnia 1997 roku wojewoda krakowski Jacek Majchrowski, uwzględniając społeczny aspekt sprawy pozytywnie zaopiniował wniosek zaznaczając, że nie istnieją większe różnice strukturalne uzasadniające konieczność przeprowadzenia podziału gminy i prowadzenia odmiennej polityki rozwoju.

18 sierpnia 1997 roku Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Gdowskiej – Sekcja Miłośników Gdowa poparła inicjatywę Niegowici.

Pomimo tego 7 października 1997 roku wojewoda Majchrowski poinformował o negatywnym zaopiniowaniu wniosku przez działający w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Zespół weryfikujący zmiany w podziale terytorialnym kraju. Zespół uzasadnił swoją decyzję następująco: „Gminy Gdów i dawną Niegowić cechuje znaczna jednorodność, w obecnych uwarunkowaniach tylko silne jednostki będą miały odpowiednią zdolność inwestycyjną. Każdy podział te zdolności osłabia; projektowana gmina Niegowić oraz wieś Niegowić jako przyszły ośrodek gminy są słabo wyposażone w placówki i urządzenia gminne potrzebne do obsługi mieszkańców na odpowiednim poziomie; nie można jednoznacznie stwierdzić, że mieszkańcy całej gminy Gdów popierają jej podział”.

14 października 1997 roku Rada Gminy Gdów ponownie złożyła wniosek o dokonanie podziału terytorialnego gminy Gdów, który lepiej – według dyrektora Wydziału Urzędu Wojewódzkiego Janusza Sepioła – uzasadniał ideę podziału, co poparł również wojewoda Majchrowski. Wniosek ponownie złożony do MSWiA w Warszawie odrzucono. Podano, że został złożony zbyt późno, gdyż prace nad podziałem terytorialnym zostały już zakończone a zespół rozwiązano.

5 marca 1998 roku na Sesji Nadzwyczajnej złożono wniosek o wycofanie wniosku z roku 1993 dotyczącego poparcia dla utworzenia powiatu wielickiego a uwzględniającego podział gminy gdzie: Gdów znalazłby się w powiecie myślenickim a Niegowić w granicach powiatu bocheńskiego.

Pismem z dnia 25 marca 1998 roku Minister MSWiA ponownie poinformował o braku możliwości rozpatrzenia wniosku. Wskazał, że wniosek może być rozpatrzony po zakończeniu prac nad reformą i wejście w życie nowego układu terytorialnego. Jednocześnie informował, że Gdów w projektowanej siatce powiatów będzie należał do powiatu ziemskiego krakowskiego.

6 lipca 1998 roku Prezydium Sejmiku Samorządowego Województwa Krakowskiego podtrzymało pozytywną opinię dotyczącą podziału, z dnia 26 maja 1997 r.

W związku z Rezolucją Rady Gminy z dnia 18 czerwca 1998 roku przesłaną do MSWiA uzyskano odpowiedź, że korekta granic jest praktycznie niewykonalna.

Temat gminy Niegowić odżył ponownie na początku 2002 roku, kiedy to do Rady Gminy Gdów wpłynęło pismo partii politycznej SLD:

„W imieniu mieszkańców byłej gminy Niegowić oraz koła SLD w Niegowici zwracamy się do wójta gminy Gdów o ponowne wznowienie postępowania w sprawie przywrócenia gminy Niegowić […] zawiadamiamy o zamiarze przeprowadzenia referendum na temat przywrócenia gminy Niegowić.”

Temat jednak upadł, a radni przyznali, że powiat wielicki stał się dla tej społeczności alternatywą jednocześnie zażegnując lokalny konflikt.