PLANOWANIE PRZESTRZENNE. JEST PROJEKT USTAWY

W uzasadnieniu projektu podkreślono, że wejście w życie nowej ustawy „realizuje kamień milowy reformy planowania i zagospodarowania przestrzennego”.

Autorzy reformy wskazali najważniejsze elementy ustawy, która:

– wprowadzi wymóg przygotowania i przyjęcia przez wszystkie gminy długoterminowej strategii związanej z zagospodarowaniem przestrzennym w gminie;
–  wprowadzi obowiązek sporządzania i uchwalania przez wszystkie gminy ogólnych planów zagospodarowania przestrzennego, przekształcanych w akty prawa miejscowego, które powinny określać ogólne zasady zabudowy na obszarze gminy i opierać się na długofalowej strategii rozwoju gminy;
– wprowadzi wymóg, który zobowiąże inwestorów do realizacji dodatkowych przedsięwzięć na rzecz gminy przy budowie nowych inwestycji deweloperskich, w celu m.in. ograniczenia rozwoju budownictwa mieszkaniowego bez wystarczającego zapewnienia infrastruktury;
– określi proces, w którym interesariusze mogą uczestniczyć w opracowywaniu strategii i planów ogólnych w gminach.”

Wraz z projektem ustawy opublikowano projekt rozporządzenia w sprawie ustaleń planu ogólnego gminy oraz sposobu dokumentowania procedury przygotowania i uchwalenia planu ogólnego gminy. W regulacji określono m.in. sposób wyznaczania granic obszaru uzupełnienia zabudowy, charakterystykę stref planistycznych oraz sposób obliczania zapotrzebowania na nową zabudowę mieszkaniową oraz chłonności terenów niezabudowanych. Rozporządzenie reguluje też sposób tworzenia gminnego katalogu stref planistycznych oraz sposób wydawania wypisów i wyrysów z planu ogólnego gminy.

Publikację projektu nowelizacji ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym poprzedziły prekonsultacje, które odbyły się w styczniu 2022 r. Przepisy wprowadzające gruntowną reformę obowiązującego od prawie 19 lat systemu planowania przestrzennego zostały przyjęte przez samorządy z umiarkowanym optymizmem. ZGWRP w swojej opinii wskazało, że kierunek zmian „jest właściwy jednak nie obejmuje całości problemu”. Samorządowcy wymienili wtedy kilkanaście problematycznych zagadnień, które należy uregulować żeby reforma się udała.

Jednym z najważniejszych elementów projektowanej reformy jest wprowadzenie nowego narzędzia planistycznego, uchwalanego obligatoryjnie dla całej gminy, w randze aktu prawa miejscowego – planu ogólnego. Plan ogólny ma stanowić schemat zagospodarowania przestrzeni, a jego ustalenia będą wiążące zarówno dla planów miejscowych, w tym zintegrowanego planu inwestycyjnego, jak i decyzji o warunkach zabudowy.

Projektowana ustawa wprowadza też m.in. zintegrowany plany inwestycyjny (ZPI), który ma być nowym narzędziem urbanistyki operacyjnej przeznaczonym do realizacji dużych zamierzeń inwestycyjnych wymagających skoordynowania w zakresie wyposażenia ich w niezbędną infrastrukturę techniczną, komunikacyjną czy społeczną. ZPI będzie szczególnym rodzajem planu miejscowego, uchwalanym przez radę gminy na wniosek inwestora, po przeprowadzeniu negocjacji i zawarciu umowy urbanistycznej, określającej zasady i warunki realizacji inwestycji oraz zobowiązania stron.