POLSKI AKCENT W KOSMOSIE

3 stycznia o godzinie 15:56 na orbitę wyniesiony został satelita STAR VIBE, który jest produktem współpracy wrocławskiej spółki Scanway oraz niemieckiej firmy German Orbital Systems. Start odbył się na pokładzie rakiety Falcon 9, podczas misji Transporter 6. Misja wystartowała z kosmodromu na Florydzie – tego samego, który jest kolebką amerykańskiego programu kosmicznego. W przeszłości startowały z niego rakiety Saturn V w drodze na księżyc, po latach wahadłowce na orbitę, a aktualnie jest domem programu Artemis, który przewiduje powrót człowieka na Księżyc.

Jest to demonstracyjna misja dwóch autorskich systemów – małego teleskopu do obserwacji Ziemi zwanego STAR oraz systemu do autoinspekcji stanu satelity zwanego VIBE. Celem misji jest przetestowanie teleskopu STAR oraz technologii VIBE w warunkach kosmicznych i podniesienie poziomu gotowości technologicznej do najwyższego, dziewiątego poziomu. W tym celu sprawdzony zostanie wpływ warunków panujących w kosmosie (próżnia, wahania temperatur, wysokie promieniowanie, mikrograwitacja) na elementy teleskopu, elektronikę znajdującą się na pokładzie oraz na jakość zbieranych danych.

Teleskop STAR jest teleskopem działającym w spektrum światła widzialnego. Jego matryca umożliwia wykonywanie zdjęć z rozdzielczością 25 metrów na piksel oraz zapewnia duże pole widzenia (102,4 x 76,8 km). Pozwala to na szybkie zbieranie danych dla wielu celów, np. zmian klimatu, katastrof naturalnych, czy danych wspierających efektywne rolnictwo.

VIBE jest systemem optycznym będącym jedną z konfiguracji projektowanego przez Scanway systemu SHS – Spacecraft Health Scanner – stosowanego w celu autonomicznej diagnostyki nanosatelity. VIBE to de facto system wizyjny znajdujący się na rozkładanej belce. Kamera jest połączona z komputerem pokładowym pojazdu kosmicznego, który zbierając obrazy w swojej bazie danych umożliwia analizę zebranych danych za pomocą sztucznej inteligencji, która jest w stanie wykrywać różne uszkodzenia, np. uszkodzenia paneli słonecznych.

Przed integracją satelity z rakietą systemy STAR oraz VIBE zostały wielokrotnie przetestowane w celu sprawdzenia poprawności działania. Testy zostały przeprowadzone w laboratorium firmy oraz niezależnej instytucji naukowej w Niemczech; m.in. zostały wykonane testy wibracyjne oraz testy w termicznej komorze próżniowej. Dodatkowo Scanway przeprowadził balonowe testy stratosferyczne, w których do gondoli balonu został podczepiony testowany ładunek (komputer pokładowy, teleskop STAR oraz system VIBE) i wysłany na wysokość około 35 km. Testy stratosferyczne pozwalają przetestować badane elementy w warunkach niskiego ciśnienia, niskiej temperatury oraz podwyższonego promieniowania kosmicznego, które może bardzo może wpływać na działanie systemów elektronicznych.

Misja STAR VIBE jest wyjątkowa dla polskiego sektora kosmicznego przede wszystkim ze względu na wysłanie instrumentu VIBE, który jest pierwszym polskim instrumentem optycznym służącym do autoinspekcji infrastruktury orbitalnej, wyposażonym w algorytm oparty na sztucznej inteligencji. Czas trwania misji to minimum 3 miesiące, ale może zostać wydłużony w zależności od potrzeb.