PRAWDZIWY GDOWIANIN TE DATY POWINIEN ZNAĆ

Oto kilka dat, które każdy Gdowianin powinien znać.

W latach 1325-1327 źródła historyczne notują plebana gdowskiego o imieniu Mikołaj.

Do końca XIV wieku właścicielami Gdowa była można rodzina Gryfitów posiadająca wiele innych dóbr na prawym brzegu Wisły. Później majątek ten objęli Wielopolscy herbu Starykoń, którzy trzymali go do XVI wieku.

W 1400 roku Jaszek ze Zbiegniewa okazał władzom Krakowa przywilej Władysława Łokietka między innymi dla Gdowa.

W 1434 roku właścicielami młyna na Rabie od strony Zręczyc byli Bartłomiej i Mikołaj.

W 1441 roku Jan z Ujazdu oraz Jan Wielopolski podzielili między siebie wieś i las dębowy nad Rabą.

W 1443 roku król Władysław Warneńczyk uczynił śluby Matce Bożej w kościoła gdowskiego. Podczas polowania w Puszczy Niepołomickiej został cudownie ocalony i z wdzięczności nadał temu kościołowi z dóbr królewskich jednego dużego jelenia rocznie w święto NMP oraz 17 grzywien, 30 sosen i 5 dębów.

W 1452 roku Stanisław Wielopolski i Mikosz z Bilczyc nadał kościołowi i plebanowi Aleksemu Niemierzy część ziemi za „Rudami” (obecnie część Bilczyc).

W latach 1470-80 wieś miała trzy karczmy, folwark i kilka łanów kmiecych (kilkadziesiąt ha ziemi) oraz kilkanaście zagród chłopskich.

Pod koniec XV wieku do parafii gdowskiej należały: Stadniki, Fałkowice, Grzybowa, Zręczyce, Bilczyce, Kunice, Kędzierzynka, Stryszowa, Kwapinka i Winiary.

W 1518 roku proboszczem był Stanisław z Przeworska – pleban klasztoru św. Ducha w Krakowie.

W 1524 roku wieś otrzymał Mikołaj Wielopolski zwany „gdowskim”.

Od 1629 do 1680 roku posiadaczami wioski była rodzina Wesselinich przybyła do Polski pod koniec XVI wieku razem z królem Stefanem Batorym.

W 1678 roku Władysław Wesselini odstąpił większość posiadłości Piotrowi Zdzieńskiemu w ramach zaspokojenia pretensji majątkowych. Wtedy w drewnianym budynku dworu znajdowały się dwie duże komnaty, piekarnia oraz kilka mniejszych pomieszczeń tak zwanych komór. Całość pokryta była dachem gontowym i nadawała się do remontu. Obok dworu stała stajnia, spichlerz, lamus, obora oraz gorzelnia. Za zabudowaniami „od wschodu słońca” rósł sad ze śliwami, gruszami i jabłoniami. Nazwiska osiadłych chłopów gdowskich brzmiały:

Goczał, Miksa, Goczał Matyjasz, Łapka Matyjasz, Łapka Jędrzej, Walenty Owczarz, Przybysz Stanisław, Kasper Mazur, Smęda, Ignacy Jamka, Mikołaj Sukiennik, Kuba Talarek, Walenty Biecki, Andrzej Woźniak, Wojciech (karczmarz), Stanisław (młynarz – na Rabie miał „3 koła”), Marcin Chmura, Wojciech Świec, Błażej Miksa, Wojciech Dzierzawa, Witek Talarek, Wojciech Glinka, Szymon Dybel, Bartłomiej Pilch, Marcin (zdun), Maciek (krawiec). Do ówczesnych dóbr gdowskich należały wsie z folwarkami w Grzybowie, Krzyworzece i Stadnikach.

W 1712 roku majątek gdowski przejmują Lubomirscy. Pod koniec XIX wieku zakładają tu ze swojej fundacji dom dla ubogich.

W 1832 roku właścicielami Gdowa zostaje rodzina Fihauserów (własnego herbu). Przybyli oni do Polski z Niemiec pod koniec XVI wieku i osiedlili się w Krakowie. Na cmentarzu gdowskim znajdują się grobowce Zygmunta (zm. 1869 roku) i Stanisławy Fihauser, ostatniej właścicielki Gdowa (1843-1910).

W 1870 roku wieś zamieszkiwało 1384 ludzi, a 11 lat później 1511, w tym 376 Żydów.

Zostaw komentarz

Twój adres email nie zostanie opublikowany

*